Contents
- Nguyên Tắc Cốt Lõi Khi Tính Giá Điện Ngoài Sinh Hoạt
- Vai Trò của Cấp Điện Áp
- Ảnh Hưởng của Biểu Giá Theo Thời Gian
- Phân Tích Phương Án 1: Tách Biệt Giá Điện Kinh Doanh và Sản Xuất
- Cơ Cấu Giá Điện Sản Xuất Theo Tỷ Lệ Mới
- Cơ Cấu Giá Điện Kinh Doanh Theo Cấp Điện Áp
- So Sánh Giá Tối Đa và Tối Thiểu Giữa Hai Nhóm
- Phân Tích Phương Án 2: Biểu Giá Điện Thống Nhất Cho Khách Hàng Ngoài Sinh Hoạt
- Điểm Khác Biệt và Phạm Vi Áp Dụng
- Ưu Điểm và Nhược Điểm của Phương Án Gộp Chung
- Chiến Lược Tối Ưu Hóa Chi Phí Điện Năng Cho Doanh Nghiệp
- Quản Lý Nhu Cầu Điện Năng Theo Khung Giờ
- Ứng Dụng Điện Năng Lượng Mặt Trời Áp Mái
- Lợi Ích Lâu Dài Từ Việc Tối Ưu Hóa
Năm 2020, Bộ Công Thương đã công bố dự thảo lấy ý kiến về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, trong đó có quy định về cách tính điện kinh doanh và sản xuất. Dự thảo này là một bước tiến quan trọng nhằm điều chỉnh lại biểu giá bán lẻ điện ngoài mục đích sinh hoạt, tạo ra sự khác biệt lớn so với mức giá điện bán lẻ bình quân hiện hành. Mục tiêu là khuyến khích sử dụng điện hiệu quả, đồng thời phản ánh đúng chi phí cung ứng điện cho từng nhóm hoạt động kinh doanh và sản xuất. Việc nắm rõ các thay đổi này là cực kỳ cần thiết để doanh nghiệp chủ động tối ưu hóa chi phí năng lượng. Sự điều chỉnh về cấp điện áp và phân chia theo khung giờ thấp điểm sẽ quyết định mức giá phải trả.
Nguyên Tắc Cốt Lõi Khi Tính Giá Điện Ngoài Sinh Hoạt
Việc xác định chi phí điện năng cho các cơ sở kinh doanh, sản xuất không chỉ dựa vào tổng lượng điện tiêu thụ. Nó còn phụ thuộc vào hai yếu tố kỹ thuật chính. Đó là cấp điện áp sử dụng và thời điểm tiêu thụ điện trong ngày. Các yếu tố này phản ánh chi phí truyền tải và cung cấp điện của ngành điện lực.
Vai Trò của Cấp Điện Áp
Cấp điện áp là tiêu chí quan trọng để phân loại khách hàng và áp giá điện. Hệ thống phân chia thành Cao áp (từ 220 kV trở lên), Trung áp (1 kV đến dưới 220 kV), và Hạ áp (dưới 1 kV). Điện áp càng cao, chi phí truyền tải đến điểm sử dụng càng thấp.
Các doanh nghiệp lớn, nhà máy thường sử dụng điện áp cao. Điều này giúp họ được hưởng mức giá thấp hơn. Ngược lại, các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, văn phòng thường dùng cấp hạ áp. Cấp hạ áp có chi phí cung cấp và tổn thất lưới điện cao nhất.
Ảnh Hưởng của Biểu Giá Theo Thời Gian
Giá điện ngoài sinh hoạt luôn áp dụng biểu giá ba thành phần theo thời gian sử dụng. Đây còn gọi là biểu giá TOD (Time of Day). Các khung giờ được chia thành giờ cao điểm, giờ bình thường và giờ thấp điểm.
Giờ cao điểm có mức giá cao nhất. Đây là thời gian nhu cầu sử dụng điện toàn hệ thống tăng đột biến. Việc này nhằm khuyến khích doanh nghiệp dịch chuyển hoạt động sản xuất, kinh doanh sang các khung giờ khác. Giờ thấp điểm có mức giá rẻ nhất. Sử dụng điện vào giờ thấp điểm giúp giảm tải cho lưới điện. Doanh nghiệp cũng tiết kiệm được chi phí đáng kể.
Phân Tích Phương Án 1: Tách Biệt Giá Điện Kinh Doanh và Sản Xuất
Dự thảo đã đưa ra Phương án 1 với sự phân biệt rõ ràng giữa hai nhóm. Nhóm sản xuất có giá thấp hơn để hỗ trợ kinh tế. Nhóm kinh doanh có giá cao hơn do đặc thù hoạt động. Phương án này tiếp tục áp dụng biểu giá ba thành phần theo cấp điện áp và thời gian sử dụng.
Cơ Cấu Giá Điện Sản Xuất Theo Tỷ Lệ Mới
Nhóm ngành sản xuất bao gồm cả cơ sở lưu trú du lịch và logistics. Mức giá được tính theo tỷ lệ phần trăm so với giá bán lẻ điện bình quân. Tỷ lệ này dao động từ 51% đến 167% mức giá bình quân. Mức 51% áp dụng cho giờ thấp điểm ở cấp điện áp 220 kV trở lên. Mức 167% là cao nhất, áp dụng cho giờ cao điểm ở cấp hạ áp (dưới 1 kV).
Ước tính giá bán điện sản xuất cao nhất là khoảng 3.114 đồng/kWh. Giá thấp nhất chỉ còn 951 đồng/kWh, dựa trên giá bán lẻ bình quân 1.864,44 đồng/kWh. Điều này tạo điều kiện cho các nhà máy lớn tiết kiệm chi phí. Họ có thể vận hành máy móc vào giờ thấp điểm.
| Cấp Điện Áp | Giờ | Tỷ Lệ (%) (So với giá bán lẻ bình quân) | Giá Ước Tính (đồng/kWh) |
|---|---|---|---|
| Cấp 220 kV trở lên | Thấp điểm | 51 | 951 |
| Bình thường | 81 | 1.510 | |
| Cao điểm | 144 | 2.684 | |
| Cấp 35 – dưới 220 kV | Thấp điểm | 55 | 1.025 |
| Bình thường | 83 | 1.547 | |
| Cao điểm | 149 | 2.778 | |
| Cấp 1 – 35 kV (Trung áp) | Thấp điểm | 58 | 1.081 |
| Bình thường | 84 | 1.566 | |
| Cao điểm | 155 | 2.890 | |
| Cấp Hạ áp (đến 1kV) | Thấp điểm | 66 | 1.231 |
| Bình thường | 91 | 1.697 | |
| Cao điểm | 167 | 3.114 |
Cơ Cấu Giá Điện Kinh Doanh Theo Cấp Điện Áp
Nhóm khách hàng kinh doanh áp dụng tỷ lệ cao hơn nhiều. Tỷ lệ này dao động từ 73% đến 246% giá bán lẻ bình quân. Mức 73% áp dụng cho giờ thấp điểm, cấp điện áp trung và cao áp. Mức 246% là mức cao nhất trong dự thảo. Nó áp dụng cho giờ cao điểm ở cấp hạ áp (dưới 1kV).
Điều này cho thấy áp lực chi phí lớn đối với các cơ sở kinh doanh nhỏ. Đặc biệt là những nơi hoạt động mạnh vào giờ cao điểm, như văn phòng, cửa hàng, và dịch vụ. Ước tính giá cao nhất lên đến 4.587 đồng/kWh. Giá này cao gấp khoảng 2,46 lần giá bán lẻ bình quân.
| Cấp Điện Áp | Giờ | Tỷ Lệ (%) (So với giá bán lẻ bình quân) | Giá Ước Tính (đồng/kWh) |
|---|---|---|---|
| Cấp Trung & Cao áp (trên 1kV) | Thấp điểm | 73 | 1.361 |
| Bình thường | 131 | 2.442 | |
| Cao điểm | 228 | 4.251 | |
| Cấp Hạ áp (đến 1kV) | Thấp điểm | 87 | 1.622 |
| Bình thường | 143 | 2.666 | |
| Cao điểm | 246 | 4.587 |
Lắp đặt điện mặt trời giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí điện kinh doanh
So Sánh Giá Tối Đa và Tối Thiểu Giữa Hai Nhóm
Sự khác biệt về tỷ lệ tối đa là rất rõ ràng. Nhóm kinh doanh chịu mức giá cao nhất là 246%. Nhóm sản xuất chỉ chịu mức 167%. Điều này thể hiện sự ưu tiên của chính sách cho sản xuất. Mục đích là để duy trì tính cạnh tranh của hàng hóa.
Mặt khác, ngay cả ở giờ thấp điểm, nhóm kinh doanh cấp hạ áp (87%) vẫn cao hơn đáng kể so với nhóm sản xuất (66%). Các doanh nghiệp cần căn cứ vào biểu giá này. Họ phải tính toán chính xác cách tính điện kinh doanh của mình. Từ đó, họ có thể điều chỉnh lịch trình hoạt động.
Phân Tích Phương Án 2: Biểu Giá Điện Thống Nhất Cho Khách Hàng Ngoài Sinh Hoạt
Phương án 2 được đề xuất nhằm đơn giản hóa cơ cấu biểu giá. Bộ Công Thương đề xuất gộp chung ba nhóm khách hàng. Ba nhóm đó là kinh doanh, sản xuất và hành chính sự nghiệp. Tất cả sẽ áp dụng cùng một biểu giá điện ngoài sinh hoạt.
Điểm Khác Biệt và Phạm Vi Áp Dụng
Mức giá thấp nhất theo Phương án 2 là 51%. Mức giá cao nhất là 169% so với giá bán lẻ điện bình quân. Phạm vi áp dụng rộng hơn, bao gồm cả nhóm hành chính sự nghiệp. Nhóm này hiện tại đang áp dụng một mức giá duy nhất.
Nếu áp dụng, việc gộp chung này sẽ tạo ra sự đồng bộ. Nó cũng giúp giảm thiểu sai sót trong việc áp giá điện. Sự thống nhất này sẽ đơn giản hóa công tác quản lý của ngành điện.
| Cấp Điện Áp | Giờ | Tỷ Lệ (%) (So với giá bán lẻ bình quân) | Giá Ước Tính (đồng/kWh) |
|---|---|---|---|
| Cấp 220 kV trở lên | Thấp điểm | 51 | 951 |
| Bình thường | 81 | 1.510 | |
| Cao điểm | 144 | 2.685 | |
| Cấp 35 – dưới 220 kV | Thấp điểm | 56 | 1.044 |
| Bình thường | 85 | 1.585 | |
| Cao điểm | 150 | 2.797 | |
| Cấp 1 – 35 kV (Trung áp) | Thấp điểm | 60 | 1.119 |
| Bình thường | 88 | 1.641 | |
| Cao điểm | 160 | 2.983 | |
| Cấp Hạ áp (đến 1kV) | Thấp điểm | 68 | 1.279 |
| Bình thường | 94 | 1.753 | |
| Cao điểm | 169 | 3.151 |
Ưu Điểm và Nhược Điểm của Phương Án Gộp Chung
Phương án gộp chung mang lại nhiều ưu điểm đáng kể. Nó giảm chênh lệch giá giữa các nhóm khách hàng. Việc này tạo ra môi trường kinh doanh công bằng hơn. Đặc biệt, khách hàng kinh doanh có thể giảm 35% chi phí điện so với giá hiện hành. Mức giảm này là một lợi thế lớn cho các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, phương án này cũng có nhược điểm. Chi phí mua điện của nhóm sản xuất sẽ tăng thêm 5%. Điều này có thể ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm. Nhóm hành chính sự nghiệp sẽ phải thay công tơ. Họ cần chuyển sang công tơ đo đếm theo giờ cao, thấp điểm (công tơ 3 giá).
Chiến Lược Tối Ưu Hóa Chi Phí Điện Năng Cho Doanh Nghiệp
Dù Phương án 1 hay Phương án 2 được thông qua, cách tính điện kinh doanh mới đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý năng lượng. Doanh nghiệp cần có chiến lược rõ ràng để thích ứng. Việc này sẽ giúp họ giảm thiểu rủi ro tăng chi phí.
Quản Lý Nhu Cầu Điện Năng Theo Khung Giờ
Doanh nghiệp nên lập kế hoạch sản xuất, vận hành chi tiết. Cần chuyển các hoạt động tiêu thụ điện lớn sang giờ thấp điểm. Điều này tận dụng mức giá điện rẻ nhất. Giờ cao điểm nên ưu tiên các hoạt động ít tốn điện. Biện pháp này giúp giảm đáng kể tổng hóa đơn tiền điện hàng tháng.
Việc theo dõi và điều chỉnh kịp thời là chìa khóa thành công. Cần lắp đặt các hệ thống giám sát năng lượng thông minh. Điều này sẽ giúp phân tích dữ liệu tiêu thụ theo từng khung giờ. Việc này nhằm đưa ra quyết định tối ưu hóa chính xác.
Ứng Dụng Điện Năng Lượng Mặt Trời Áp Mái
Một giải pháp dài hạn và hiệu quả là lắp đặt điện mặt trời áp mái. Hệ thống này giúp doanh nghiệp tự chủ một phần nguồn điện. Đặc biệt, điện mặt trời tạo ra điện năng vào ban ngày. Đây là thời gian trùng với giờ bình thường và giờ cao điểm.
Việc này giúp giảm đáng kể lượng điện phải mua từ lưới điện. Nhờ đó, doanh nghiệp tránh được mức giá cao nhất (246% hoặc 169%). Đầu tư vào năng lượng mặt trời là một quyết định chiến lược. Nó đảm bảo nguồn cung ổn định và tiết kiệm chi phí lâu dài.
Chứng nhận ISO cho đơn vị cung cấp giải pháp điện mặt trời
Lợi Ích Lâu Dài Từ Việc Tối Ưu Hóa
Việc tối ưu hóa chi phí điện không chỉ là giảm tiền điện. Nó còn là một phần của chiến lược phát triển bền vững. Các doanh nghiệp áp dụng công nghệ xanh được đánh giá cao hơn. Họ cũng góp phần giảm áp lực lên lưới điện quốc gia. Việc chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch là xu hướng tất yếu. Nó giúp tăng cường khả năng chống chịu rủi ro về giá năng lượng. Doanh nghiệp cần chủ động thích nghi với các quy định mới.
Tất cả các con số và tỷ lệ được đề xuất trong dự thảo chỉ là ước tính. Biểu giá chính thức có thể có sự điều chỉnh. Doanh nghiệp cần theo dõi sát sao các thông báo từ Bộ Công Thương và EVN. Việc này giúp họ chuẩn bị tốt nhất cho việc áp dụng biểu giá điện mới.
Cách tính điện kinh doanh và sản xuất đang trải qua những thay đổi lớn. Dù áp dụng Phương án 1 hay Phương án 2, nguyên tắc cốt lõi vẫn là biểu giá ba thành phần dựa trên cấp điện áp và thời gian sử dụng. Doanh nghiệp cần phân tích kỹ lưỡng biểu giá ước tính này. Từ đó, họ có thể xây dựng chiến lược quản lý năng lượng hiệu quả. Đặc biệt, việc tận dụng giờ thấp điểm và đầu tư vào giải pháp năng lượng tái tạo sẽ là chìa khóa. Điều này giúp kiểm soát chi phí điện năng tăng cao, duy trì lợi thế cạnh tranh trong dài hạn.

Với nhiều năm tìm hiểu trong lĩnh vực giải pháp quản lý bán hàng, thu chi và phần mềm POS, Duy Luân mong muốn chia sẻ kinh nghiệm và thông tin hữu ích giúp các cửa hàng, doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam áp dụng công nghệ vào vận hành hiệu quả hơn.
Tại ShopOne, Duy Luân phụ trách biên tập nội dung, tổng hợp kiến thức, hướng dẫn và đánh giá các công cụ hỗ trợ kinh doanh hiện đại.
